Introductie
Het Prikkelbaar Darm Syndroom(PDS) is een chronische aandoening die valt onder functionele darmklachten. De arts stelt deze diagnose vast volgens de ROME IV criteria waarna je als patiënt kan worden doorverwezen naar de diëtist. Bij de diëtist word je geholpen met deze klachten met behulp van het FODMaP-eliminerende dieet. Het doel van dit dieet is om de kwaliteit van leven te verbeteren. Dit gebeurt door irritaties in de darmen, veroorzaakt door voeding, te verminderen en daarmee ook de bijbehorende klachten.
|
|
Wat is PDS?
PDS wordt ook wel spastische dikke darm of spastisch colon genoemd. Oorzaken voor PDS zijn vaak onbekend en daarom wordt veel onderzoek gedaan. Wel zijn er aanwijzingen dat klachten te maken hebben met een onjuiste darmwerking door vezelarme voeding, een onregelmatige levensstijl, stress en weinig lichaamsbeweging. Dit zijn tegelijkertijd ook de factoren die de aandoening kunnen verergeren. Ongeveer bij de helft van de patiënten gaat PDS gepaard met spijsverteringsproblemen in de maag en maagzuurklachten. Andere veelvoorkomende klachten zijn obstipatie, diarree of een combinatie daarvan; klachten die vaak gepaard gaan met stress en ongemak. Als deze klachten minstens een half jaar aanwezig zijn, spreekt men van PDS.
|
De behandelingOmdat de aandoening en klachten per persoon verschillen zijn er meerdere vormen van behandeling mogelijk. Daarom is het van belang dat behandeling altijd plaatsvindt in samenspraak tussen de diëtist de patiënt. In goed overleg kan het FODMaP-eliminerende dieet worden geïntroduceerd.
|
Bij wie komt PDS voor?
10 tot 15% van de Nederlanders heeft last van PDS en het komt vier keer zoveel voor bij vrouwen als bij mannen. Tevens is het de meest voorkomende chronische darmstoornis. Ook erfelijkheid kan een rol spelen bij PDS.
Doel en effectiviteit van het FODMaP-dieet
PDS is een chronische ziekte. Het doel van het FODMaP-eliminerende dieet is dan ook niet genezen, maar wel het verbeteren van kwaliteit van leven door zoveel mogelijk klachten weg te nemen. Zo'n 75% van de patiënten met PDS die behandeld zijn met het FODMaP-dieet ervaren vermindering in klachten.
|
Het FODMaP-dieet
FODMaP is een afkorting van een verzameling voedingstoffen: Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden, Monosachariden & Polyolen. Deze voedingstoffen vallen binnen de groep koolhydraten die invloed hebben op de darmwerking. Het FODMaP-dieet is het dieet wat aansluit bij de behandeling van PDS-klachten en heeft als doel een voedingspatroon te creëren zonder voedingsstoffen die -klachten veroorzaken. Dit verschilt per individu. Ongeveer drie kwart van de patiënten met PDS die behandeld zijn met dit dieet ervaren vermindering in klachten. Door deze voedingsstoffen weg te laten en de darmen wat rust te gunnen voor herstel is het mogelijk om een klachtenvrij leven te lijden. Door stap voor stap producten weer te gaan gebruiken, kom je er achter welke producten klachten veroorzaken. Zo kan je een persoonlijk voedingspatroon creëren wat zo min mogelijk klachten geeft. Om tekorten in vitaminen en mineralen te voorkomen, is een gevarieerd voedingspatroon van belang.
Het verloop van het dieet
Fase 1: eliminatie
De eerste zes tot acht weken worden producten met een hoog FODMaP-gehalte geschrapt uit het dieet. Daarnaast is er een beperkt gebruik van producten met een middel tot laag FODMaP-gehalte. Deze fase vergt veel aandacht en discipline. Het is goed om te weten dat deze tactiek het beste werkt als je gedurende deze periode geen grote veranderingen meemaakt in jouw leven, zodat je alle focus hebt op het dieet.
Het doel van deze fase is je darmen weer rustig te krijgen en eventuele irritaties en beschadigingen de tijd te geven om te helen. Als dit goed verloopt zal dit proces lijden tot rustige darmen en meer energie. Voor meer informatie over fase 1, klik op de button onder deze tekst. |
Fase 2: herintroductie
Als na zes tot acht weken de darmen rustig zijn en de klachten zijn afgenomen, wordt fase 1 geëvalueerd met de diëtist. Aan de hand van de resultaten van de evaluatie wordt een plan opgesteld om FODMaP-rijke voeding te herintroduceren in jouw dieet. Belangrijk hierbij is dat jouw klachten zo min mogelijk terugkomen. Aangezien de darmwand van ieder mens net zo uniek is als zijn of haar vingerafdruk, zal dit per individu verschillen. De diëtist is hierbij van essentieel belang voor het begeleiden van dit proces.
Het doel van deze fase is het vergroten van de voedingskeuze, om te voorkomen dat er tekorten in voedingstoffen ontstaan in de toekomst. Voor meer informatie over fase 2, klik op de button onder deze tekst. |
Fase 3: behoud
Na fase twee ga je samen met de diëtist bekijken welke voedingsmiddelen klachten veroorzaakten. Aan de hand van deze evaluatie wordt een persoonlijk voedingsadvies voor je opgesteld. Dit advies zal jou helpen in de toekomst om zoveel mogelijk vrij te blijven van klachten en heeft als doel om je zelfstandig verder te laten gaan met jouw persoonlijke plan. Mochten de klachten wel terugkomen of aanhouden, dan is het noodzaak om, samen met de diëtist, weer te starten met fase 1. Voor meer informatie over fase 3, klik op de button onder deze tekst.
|